De geschiedenis van de koelkast

Koelkasten zijn niet meer weg te denken uit ons leven. We maken er dagelijks dankbaar gebruik van, zonder dat we erbij stilstaan. Kun jij je eigenlijk een leven zonder koelkast voorstellen? Wij eigenlijk niet, want waar moet je anders je biertje koud leggen? Of waar bewaar je dan je vlees, beleg, kaas of andere lekkernijen? De uitvinders van de koelkast mogen we daarom toch wel even bedanken.

Hoe is de koelkast uitgevonden?

Voordat de koelkast werd uitgevonden, was men al op zoek naar manieren om etenswaren langer goed te houden. In die tijd gebruikten mensen technieken zoals wecken, pekelen, drogen en konfijten. Het belangrijkste was om bacteriegroei af te remmen. Ook het onttrekken van vocht was van belang. Het toevoegen van veel zout en suiker was een veelgebruikte methode, maar hierdoor ging de smaak van levensmiddelen vaak achteruit. Het grootste voordeel van een koelkast is natuurlijk dat je hiermee niet te maken hebt.

In 1869 werd de eerste koelkast ontwikkeld door Charles Tellier. Pas jaren later vonden Albert Einstein en Leo Szilárd de Einstein-Szilárd koelkast uit. Deze koelkast werkte op basis van absorptiekoeling. Ze functioneerden op gas, en het grote voordeel van deze ijskasten was dat er geen bewegende onderdelen aanwezig waren. Daarnaast hadden deze koelkasten nog een ander pluspunt: ze hadden geen elektriciteit nodig. In plaats daarvan gebruikten ze een hittebron, waardoor deze apparaten uitermate geschikt waren voor arme mensen.

Wanneer kwamen de eerste koelkasten naar Nederland?

Nog veel later, in 1933, werd de eerste moderne elektrische koelkast geïntroduceerd in Nederland door het bedrijf Ethna. In deze periode werd het voor mensen ook eenvoudiger om de koelkasten aan te sluiten op het elektriciteitsnet.

Er gingen nog jaren voorbij voordat de koelkast echt populair werd. Ongeveer twintig jaar later, in 1954, had nog maar 10% van de Nederlandse huishoudens een elektrische koelkast. Het was nog steeds een luxeproduct, vergelijkbaar met een televisie. Wist je dat Albert Heijn ons een zetje in de goede richting heeft gegeven? Met een actie zorgde de supermarktketen ervoor dat koelkasten met 50% korting werden verkocht. In 1962 werd dit gedaan via de Premie van de Maand Club (PMC). Hierdoor konden plotseling talloze mensen een koelkast aanschaffen, die dat voorheen niet konden betalen. In totaal werden er ongeveer 145.000 koelkasten geleverd. Door deze grote actie kwam de handel in koelkasten flink onder druk te staan. Het voordeel hiervan was dat de prijzen daalden, waardoor de koelkast steeds normaler werd in Nederlandse huishoudens.

Welke methodes gebruikte men voordat de koelkast bestond?

We hebben al een paar methodes genoemd die mensen gebruikten voordat koelkasten hun intrede deden. Mensen waren enorm vindingrijk en ontdekten dat voedingswaren in koude kelders konden worden bewaard. Deze kelders werden vaak gevuld met ijs of sneeuw om de temperatuur laag te houden.

Koelkasten van tegenwoordig

Tegenwoordig zijn koelkasten er in alle soorten en maten, van grote Amerikaanse koelkasten tot mini koelkasten. Amerikaanse koelkasten zijn populair, maar ook retro koelkasten met een vintage design winnen terrein. De ontwikkeling van de koelkast heeft niet stilgestaan. IJsblokjesmachines, ingebouwde vriesvakken en slimme apps waarmee koelkasten kunnen worden bestuurd, zijn tegenwoordig heel normaal. Veel huishoudens hebben zelfs niet één, maar meerdere koelkasten of vriezers. Kortom, deze apparaten zijn volledig geïntegreerd in ons dagelijks leven. We kunnen eigenlijk niet meer zonder!